by J Candido · 2017 · Cited by 4 — Indien de belangen van de verdachte zich verzetten tegen aan- houding van de zaak en de reden van de late kennisname van de vordering voor rekening van de
248 pages

212 KB – 248 Pages

PAGE – 1 ============
pagina Ijuni 2017 Slachtoffer en de rechtspraak Handleiding voor de strafrechtspraktijk Justus Candido (eindredactie) Martine HoendervoogtNadine Laatsch Peter van Dam Marilou GestSlachtoffer en de rechtspraak tweede drukHandleiding voor de strafrechtspraktijk Sinds het verschijnen van de eerste druk van Slachtoffer en de rechtspraak in december 2013 hebben de ontwikkelingen rondom de positie van het slachtoffer in het strafproces niet stilgestaan. Naast diverse wetswijzigingen waarmee verdere verbetering van de rechten van het slacht- offer is beoogd, is er volop aandacht voor het onderwerp in de literatuur en verscheen er nieuwe jurisprudentie. Dit heeft geleid tot een tweede druk van de handleiding met best practices, aangevuld met verwijzingen naar jurisprudentie en literatuur. De opzet van het boek is hetzelfde gebleven. Naast de uitgebreide beschrijving van de rechten van slachtoffers, is aandacht besteed aan de toepassing van het civiele recht in het strafproces in het geval het slachtoffer zich voegt als benadeelde partij in de strafzaak. Ook de schadevergoedings – maatregel en de bijzondere voorwaarden die raken aan de belangen van het slacht- offer, komen wederom aan bod. De handleiding bevat geen expliciete con-clusies of aanbevelingen. Het is bedoeld als hulpmiddel en naslagwerk voor mede- werkers binnen de rechtspraak die in hun werk de rechten van slachtoffers vorm en inhoud moeten geven. De handleiding is geschreven in opdracht van het Landelijk Overleg Vakinhoud Strafrecht en de Raad voor de rechtspraak. De inhoud valt echter onder verantwoorde – lijkheid van de auteurs.170211701400191170361501

PAGE – 4 ============
pagina 2Inhoud>InhoudsopgaveLijst van gebruikte afkortingen 71 Inleiding 82 Algemene voorschriften 132.1 Inleiding 132.2 De˜nities 172.3 Correcte bejegening 202.4 Recht op informatie 222.5 Kennisneming, afschrift en toevoeging processtukken 282.6 Recht op bijstand en vertegenwoordiging; tolk 352.7 Spreekrecht en schriftelijke slachtoffer verklaring 372.8 Algemene voorschriften schadevergoeding 422.8.1 Voegingsgerechtigd 422.8.2 Wijze van indiening 442.8.3 Herstelrechtvoorzieningen (bemiddeling) 463 Het slachtoffer en de rechter 513.1 Bejegening 513.2 Voorbereiding en regievoering 543.3 Terechtzitting 583.3.1 Bezwaar dagvaarding 583.3.2 Uitroepen zaak 583.3.3 Afwezigheid verdachte 593.3.4 Openbaarheid 603.3.5 Afwezigheid slachtoffer 623.3.6 Introductie 633.3.7 Bijstand 643.3.8 Behandeling vordering van de benadeelde partij 653.3.9 Spreekr echt en schriftelijke slachtoffer verklaring 693.3.10 Horen slachtof fer als getuige 743.3.11 Wraking 783.3.12 Schorsing terechtzitting 783.4 Uitspraak 793.4.1 Openbaarheid 793.4.2 Verstrekken afschrift uitspraak 80

PAGE – 6 ============
pagina 4Inhoud><3.5 Hoger beroep 823.5.1 Spreekr echt 823.5.2 Vordering van de benadeelde partij 833.6 Slachtoffer en de r echter-commissaris 843.6.1 Horen van slachtof fers als getuige 843.6.2 Conservatoir beslag 874 Beoordeling vordering benadeelde partij 914.1 Toepasselijk recht 914.1.1 Bewijsrecht 924.1.2 Verstek 944.2. Strafvorderlijke beoor deling van de vordering van de benadeelde partij en uitspraakvoorschriften 964.2.1 Algemeen 964.2.2 Ontvankelijkheid benadeelde partij 97 4.2.2.1 Koppeling aan beslissing in hoofdzaak 97 4.2.2.2 Rechtstreeks gevolg 98 4.2.2.3 Onevenredige belasting 107 4.2.2.4 Overige ontvankelijkheidskwesties 1094.2.3 Uitspraak 1104.2.4 Motiveringsverplichting 1134.3 Inhoudelijke (civiele) beoordeling 1184.3.1 Onrechtmatige daad 118 4.3.1.1 Onrechtmatige daad 119 4.3.1.2 Toerekening 119 4.3.1.3 Schade 122 4.3.1.4 Causaal verband 123 4.3.1.5 Relativiteitsvereiste (geschonden norm moet str ekken tot bescherming tegen schade) 1284.3.2 Schade 129 4.3.2.1 Vermogensschade (artikel 6:96 BW) 130 4.3.2.2 Ander nadeel dan vermogensschade 135 4.3.2.3 Schadevergoeding bij overlijden 139 4.3.2.4 Verplaatste schade en affectieschade 141 4.3.2.5 Shockschade 143 PAGE - 8 ============ pagina 6Inhoud>Lijst van gebruikte afkortingenA-G Advocaat-GeneraalAMvB Algemene Maatregel van Bestuur BOS Beslissing Ondersteunend SysteemBTW Belasting over Toegevoegde W aarde BW Burgerlijk Wetboek CJIB Centraal Justitieel Incassobureau ECLI European Case Law Identi˜er EHRM Europese Hof voor de Rechten van de Mens EU Europese Unie HR Hoge Raadi.w.t. Inwerkingtreding LJN Landelijk JurisprudentienummerLOVS Landelijk Overleg Vakinhoud Strafr echtNOVA Nederlandse Orde van Advocaten NJ Nederlandse JurisprudentieNJB Nederlands JuristenbladNVvR Nederlandse Ver eniging voor RechtspraakOM Openbaar MinisteriePbEU Publicatieblad van de Europese Unie PIJ Plaatsing in JeugdinrichtingRC Rechter-commissaris RO Wet op de Rechterlijke Organisatie Rv Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering SFO Strafrechtelijk Financieel Onderzoek SHN Slachtofferhulp Nederland Sr Wetboek van Strafrecht SSR Studiecentrum RechtsplegingSSV Schriftelijke slachtofferverklaring Stb StaatsbladStcrt StaatscourantSv Wetboek van Strafvordering T&C Tekst en Commentaar TBS Terbeschikkingstelling WODC Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum Wsg Wet schadefonds geweldsmisdrijven

PAGE – 10 ============
pagina 8Inhoud><1InleidingIn december 2013 verscheen de eerste druk van ‚Slachtoffer en de rechtspraak™. Het doel van dit boek was de stand van het recht ten aanzien van slachtoffers te beschrijven voor de strafrechter en de juridisch medewerker die hier in de dagelijkse praktijk mee te maken hebben en hun daarbij, waar mogelijk, praktische handvatten te bieden. Uit de reacties die de schrijvers de afgelopen jaren hebben ontvangen, bleek het boek in een behoefte te voorzien. De aanleiding voor het verschijnen van deze tweede druk is tweeledig. De voornaamste reden is dat sinds december 2013 de wetgeving op belangrijke onderdelen is gewijzigd. Zo is het spreekrecht per 1 juli 2016 verruimd en is de wet met ingang van 1 april 2017 gewijzigd naar aanleiding van de EU-richtlijn minimumnormen slachtoffers. Daarnaast heeft de jurisprudentie ten aanzien van de slachtofferrechten zich verder ontwikkeld. De tweede reden is van meer praktische aard. Door roulatie binnen de gerechten en de aanwas van nieuwe medewerkers bleek een steeds groter aantal rechters en juridisch medewerkers niet over een exemplaar te beschikken. Het boek is weliswaar digitaal beschikbaar en ook op rechtspraak.nl gepubliceerd, maar velen prefereren toch een fysiek boek. Al was het maar om dit mee te kunnen nemen naar zitting.De opbouw van het boek is hetzelfde gebleven. Uiteraard zijn de wetswijzigingen en nieuwe relevante rechtspraak verwerkt. In hoofdstuk 2 komen de algemene slachtofferrechten aan bod. Daarbij valt te denken aan het recht op informatie, de regeling omtrent de (vertaling van) processtukken, het recht op bijstand en vertegenwoordiging en het recht op correcte bejegening. In ditzelfde hoofdstuk komen ook deels het spreekrecht en de benadeelde partij aan de orde. Hiervoor is gekozen omdat deze onderwerpen ook in de wettelijke regeling (titel IIIA van boek 1 Sv) in het algemene deel zijn opgenomen. Voor zover van belang voor de terechtzitting en de uitspraak worden deze onderwerpen ook verderop in het boek behandeld. PAGE - 11 ============ pagina 9Inhoud<>Hoofdstuk 3 ziet op het slachtoffer en de rechter met name tijdens de behandeling ter terechtzitting. Feitelijk start de beschrijving in dit hoofdstuk reeds bij de voorbereiding van een strafzaak door de rechter en probeert het handvatten aan te reiken voor een goede voorbereiding waarbij zo veel mogelijk wordt geanticipeerd op de behandeling van een zaak ter terechtzitting om aanhouding daarvan te voorkomen. Ook komt in dit hoofdstuk de bejegening, het spreekrecht en de behandeling van de vordering van de benadeelde partij aan bod. Voorts worden zo veel mogelijk praktische handreikingen gedaan voor de behandeling ter terechtzitting. Tot slot wordt in dit hoofdstuk nog aandacht besteed aan de terechtzitting in hoger beroep voor zover daarbij afwijkende regels gelden en is een korte paragraaf gewijd aan de rechter-commissaris in relatie tot het slachtoffer. In hoofdstuk 4 komt de vordering van de benadeelde partij aan de orde. Dit hoofdstuk ziet op de beoordeling van de vordering van de benadeelde partij vanuit zowel strafvorderlijk als materi -eel civielrechtelijk perspectief. Nu de praktijk leert dat niet alle personen die werkzaam zijn in de strafrechtspraak een civielrech -telijke achtergrond hebben, wordt in dit hoofdstuk relatief veel aandacht besteed aan het civiele recht voor zover van belang voor de beoordeling van de vordering van de benadeelde partij. In hoofdstuk 5 wordt de schadevergoedingsmaatregel behan -deld. Hoofdstuk 6 is gewijd aan de mogelijkheid om bij wijze van bijzondere voorwaarde betaling van schadevergoeding op te leggen. Ook de overige bijzondere voorwaarden die de belangen van het slachtoffer kunnen raken alsmede de bescher -mende maatregelen, worden in dit hoofdstuk behandeld. Hoewel op geen enkele wijze bindend voor strafrechters e.a. hopen de schrijvers dat deze uitgave zijn nut (wederom) zal bewijzen in de dagelijkse praktijk van de strafrechtspraak en daarmee een verdere impuls zal geven aan de uitoefening van de rechten van slachtoffers in het strafproces. Overigens zonder

212 KB – 248 Pages