Ook heeft hij waarschijnlijk geen neus maar kieuwen om mee adem te halen, net als vissen op aarde. Op een planeet met weinig water heeft een buitenaards wezen
476 KB – 9 Pages
PAGE – 2 ============
02Wat is leven, wat is dood en wat is levenloos? Jij leeft, een plant leeft en een hond ook. Een steen leeft niet. Maar leeft een robot? Wat is leven eigenlijk? Hoe is het ooit begonnen op aarde? Is er leven in de rest van het heelal en hoe zoeken we daarnaar? Ontdek de antwoorden op deze vragen in de tentoonstelling Zoeken naar leven .Deze tentoonstelling gaat over leven, toch vind je hier geen levende dieren of planten. Je ziet wel delen van een dier of van een plant, bijvoorbeeld een skelet of een stukje tak. Veel plezier! Dit heb je nodig in NEMO! Plattegrond van NEMO ˜˚Werkblad ˛ Wat is leven? ˜˝Werkblad ˙ Is dit leven? ˜ˆWerkblad ˚ Oernieuws ˜ˇWerkblad ˝ Leven in de ruimte? ˜˘Werkblad ˆ De levende planeet Werkblad ˇ Ruimteets Zoeken naar leven t +31 (0) 20 531 32 33 info@e-nemo.nl nemosciencemuseum.nl nemokennislink.nl NEMO Science Museum Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam Postbus 421 1000 AK Amsterdam © NEMO Science Museum Deze uitgave van NEMO Science Museum is ontwikkeld door het NEMO Science Learning Center; het expertisecentrum van NEMO op het gebied van leren over wetenschap en techniek. Het is toegestaan om zonder winstoogmerk het materiaal of delen van het materiaal te kopiëren en te distribueren, zolang vermelding van de herkomst van het materiaal goed is aangegeven. Fotogre DigiDaan Illustraties Henk Stolker
PAGE – 4 ============
041 Wat is leven? Werkblad Wat denk jij? Leeft een auto? Een auto leeft wel / niet , want Aan de slag! Maak de vragen en bekijk de twes. Welke kinderen vertellen het beste wat leven is? De kinderen in het eerst. het tweed. Meer weten! Mensen en dieren leven. Ze hebben eten en water nodig. Dan kunnen ze groeien, bewegen en kinderen krijgen. Ook planten groeien en maken nieuwe plantjes met water, aarde en zonlicht. Auto™s en vliegtuigen bewegen en hebben brandstof nodig, maar zij leven niet. Ze kunnen zichzelf niet voortplanten. Ook kunnen ze zichzelf niet in leven houden. De kinderen in het eerstertellen het beste wat leven is. Breinbreker Leeft alles dat beweegt? Ja / Nee , want Beweegt alles dat leeft? Ja / Nee, want
PAGE – 5 ============
052 Is dit leven? Werkblad Wat denk jij? Zijn de objecten dood? Of zijn ze levenloos? Aan de slag! Zoek onderstaande objecten en omcirkel of je denkt dat ze dood of levenloos zijn. dit robotreptiel is dood / levenloos , omdat dit sponsdier is dood / levenloos , omdat Meer weten! Het robotreptiel leeft niet, hij is levenloos. Hij kan wel bewegen. Ook kan hij ‚zien™, ‚horen™ en ‚ruiken™. Dit doet hij met speciale sensoren. Zo botst hij niet tegen muren op en kan hij reageren op zijn omgeving. Een sponsdier is een dier, nu is het dood. Zijn hele leven leeft het sponsdier op een vaste plek op de bodem van de zee. Hij eet door water met eetbare deeltjes naar binnen te zuigen. Sponsdieren waren de allereerste dieren op aarde, 750 miljoen jaar geleden. In Nederland leven wel 35.000 soorten dieren. Dit lijkt heel veel maar het is maar een klein deel van het aantal soorten dieren op aarde dat we kennen. Wetenschappers denken dat er wel 10 miljoen verschillende soorten levensvormen op aarde zijn. Weetje
PAGE – 6 ============
06Wat denk jij? De eerste levensvormen op aarde waren: bacteriën mensen dinosauriërs Aan de slag! Draai aan de hendel en zet hem op 3,5 miljard jaar geleden. Kijk op de band naar het oernieuws dat daarbij hoort. Wat weet je nu? De eerste levensvormen op aarde waren: bacteriën mensen dinosauriërs Meer weten Toen de aarde er eenmaal was, duurde het een miljard jaar voordat het eerste leven ontstond. Dat lijkt lang, maar de aarde was toen heel heet en moest eerst afkoelen. Het eerste leven op aarde was de bacterie. Bacteriën zijn kleine eencellige organismen. Met het blote oog kun je ze niet zien, daar heb je een microscoop voor nodig. Hoe ze precies zijn ontstaan weten wetenschappers nog niet. Ongeveer 540 miljoen jaar geleden ontstonden insecten, vissen, reptielen en dinosauriërs. Nog veel later ontstond pas de mens. 3 Is dit leven? Werkblad Sommige bacteriën kunnen je ziek maken, maar er zijn veel voor de mens belangrijke bacteriën. Wist je dat er ook bacteriën zijn die je kunt eten? In yoghurt en kwark zitten eetbare bacteriën. Weetje
476 KB – 9 Pages