In de Tussentijd. Freek van Zonsbeek. Je zou kunnen stellen dat al het theater over tijd gaat. Of tijd in elk geval inzet. Je kunt de tijd bijvoorbeeld
39 pages
19 KB – 39 Pages
PAGE – 2 ============
3INHOUDSOPGAVE Inleiding 5Een gesprek met een buschauffeur 6De twee gedaantes van de tijd 12Hoe verhoud ik mezelf tot de tijd? 14The Cloud 17‚In de Tussentijd™ als voorstelling 22 Opzoek naar een Kairotische moment 25 Kairos kwam langs 27De tijd duurt 28Door de tijd heen 29 Modern Times 29 Vier generaties 29 In de tussentijd als voorstelling, het vervolg 54De sociaal artistieke tijd 57Een reden tot handelen 59De taal heeft het toch gehaald 62Het omarmen van het ongrijpbare 64De laatste toevoeging 68Eén samenvattend pleidooi, in 1000 woorden 72Literatuurlijst 75Een persoonlijk zoektocht naar een juiste omgang met ‚de tijd™ dat uit-mondt in een pleidooi voor een herwaardering van ‚Kairos™, een uit het oog verloren vorm van tijdsbeleving.Opleiding: Docent TheaterArtEZ Hogeschool voor de Kunsten Arnhem Begeleiding: Bart Bleijerveld Grote dank aan:Bart Bleijerveld voor de begeleiding en de rust en het vertrouwen ook in stressvolle periode, mijn moeder Jannie Meussen voor de spel -lingscontrole en aan Jente Hoogeveen voor de vormgeving.
PAGE – 3 ============
45Je zou kunnen stellen dat al het theater over tijd gaat. Of tijd in elk geval inzet. Je kunt de tijd bijvoorbeeld oprekken, intensiveren of je kunt spelen met de chronologie van de tijd. Zowel in open als in geslo -ten dramaturgie is tijd een wezenlijk onderdeel waar je je als maker bewust van moet zijn. In deze scriptie wil ik inzoomen. Deze scriptie zal niet gaan over de rol van tijd in een gesloten dramaturgie. Ook niet over de ontwikkeling van de factor ‚tijd™ binnen het theater van de Grieken tot aan nu. Deze scriptie gaat wel over de ‚hype™ die ik signaleer in de huidige postmoderne theaterpraktijk van Nederland en van voorstellingen. Een aantal van deze voorbeelden zal ik uitgebreid aan bod laten komen. Verder gaat deze scriptie over de maatschappe -lijke tendens wat betreft omgaan met de tijd, van retraiteoord tot ‚to do list™. Van wie is de tijd? En waarom zijn we er zoveel mee bezig? Tijd als systeem zorgt ervoor dat ik met Yvet Verboon, een jaargenoot, te werken. De kans is groot dat we ook nog beiden op tijd zijn. Tijd die ervoor kan zorgen, dat de Hema kan zeggen dat voor klokslag 10.00 uur een ontbijtje slechts 2 euro kost. Voor iedereen is helder dat dit na deze tijd niet meer geldt. Tijd zorgt er ook voor dat je kunt berekenen hoe oud je bent. Hoeveel jaren je geleefd hebt. Zo weet mijn broer dat hij 6 februari 28 jaar geleden op de wereld is gezet, als verlaat verjaardagcadeautje van mijn moeder. Zij is namelijk een dag eerder jarig. Tijd werkt en tijd is handig. Maar wat is tijd naast dit handige ‚Systeem™. Deze scriptie gaat ook -gen dat Yvet de tijd in de rij voor ons Hema-ontbijt als langer ervaart, dan ik. En tijd, die ervoor zorgt dat mijn moeder haar 57ste levensjaar waarschijnlijk als korter heeft ervaren dan mijn broer zijn 27ste le -vensjaar. Terwijl ze beiden in even veel dagen, uren en minuten pre -cies één jaar ouder zijn geworden. Tijd als duur verschilt dus van tijd als systeem. Aan de hand van Stine Jensen, hoop ik meer grip te krijgen op de tijd. En welke rol de met hun werk te reageren op de tijd. INLEIDING
PAGE – 4 ============
67Zojuist had ik mijn scriptiegesprek met mijn eerste en tweede lezer over de eerste versie van mijn scriptie. Daarover later meer. Inmiddels zit ik thuis en heb ik zo snel mogelijk mijn laptop weer open gevou -wen omdat ik iets niet wil vergeten. Ik sprak namelijk zojuist met een buschauffeur, iets wat ik wel eens vaker doe. Mijn hoofd denkt de af -gelopen tijd veel aan de tijd. Maar nu begon de chauffeur er toch echt dus ik zette het op een rennen. Sommigen zullen nu denken: ‚Wacht gewoon op de volgende.™ Ik ben in zo™n geval een renner. ‚net op tijd jongen,™ zei een stem die tussen vaderlijk en opa-achtig klonk. Een ietwat forse buschauffeur van rond de 60 schat ik zo, drukte zijn peuk uit onder zijn schoenen, klom achter mij de bus in en sloot de deu-ren. ‚Op de seconde™, zei hij. Ik merkte dat hij behoefte had aan een seconde had gemist. Een jong ogende buschauffeur zag me ook toen aan komen rennen. Helaas de motor was al gestart en de deuren ge – tijd in, op de bankachtige stoel achter de bliepjesautomaten voor in de bus. Schuin achter de buschauffeur. Precies de plek waar je in gesprek kan raken, mits de buschauffeur zich niet houdt aan het bordje ‚gelieve niet met de chauffeur te praten™. We waren net station Arnhem uit, de buschauffeur groette een andere chauffeur die aan kwam rijden. ‚Kennen jullie elkaar nu alle -maal?™, vroeg ik. ‚Veel wel maar niet allemaal™, startte hij, er volgde een verhaal over nieuwe buschauffeurs die hij niet allemaal bij naam kende. ‚Sommige stelden zich niet eens voor’, zei hij. Ik bespeur – anders™ sprak hij niet uit, maar was aan alles voelbaar. We staan stil bij de halte ‚Willemsplein™. Er stappen een aantal mensen in. ‚Dag Chauf -feur™ groet een oudere dame opgewekt wanneer ze met haar vriende -lijk knikkende man de bus instapt. Er stappen nog wat mensen bij. We rijden verder. Er klinkt wat gestommel achter me. De oudere man had nog geen tijd gevonden plaats te nemen en valt haast op de grond. Gelukkig denk ik, het valt mee. Niet veel later zet de buschauffeur het gesprek zelf voort. ‚Normaal gesproken wacht ik altijd even met rijden bij oudere mensen.™ Hij vervolgde dat hij de man niet goed in het zicht had omdat hij op de rug van een jongere jongen keek die met zijn 12 april 2018 /19:11 skateboard onder zijn arm niet veel later dan de oudere man de bus in was gestapt. ‚Bij jonge mensen rijd ik altijd alvast™, zei hij, en eigenlijk had hij geen tijd meer om te wachten vertelde hij me. Wederom hoor -de ik er zelf de zin ‚vroeger was dat wel anders™ onuitgesproken ach -teraan. Ik besloot het hem te vragen. ‚Merkt u dat dat door de jaren heen veranderd is? Dat u meer haast heeft?.™ ‚Jazeker™, antwoordde hij. Tijd is geld, vertelde hij me. ‚Dat is overal zo, tijden veranderen. Vroeger kende ik mijn passagiers, ik wist dat de ene meneer er uit moest bij de Bakkerstraat en die ene jonge dame op Velperplein. En zo volgden er nog wat tot de verbeelding sprekende voorbeelden. Als mensen bijvoorbeeld met een biertje te veel op, vergaten waar ze uit moesten stappen kon hij stoppen en ze erop attent maken. Mensen kochten namelijk nog een kaartje, en vertelde dan waar ze eruit wil -den. Nu is het enkel nog een bliepje. ‚Veel mensen groeten niet eens meer™. Maar ach, tijden veranderen, zei hij relativerend. Vroeger was de mens nog sociaal, voegde hij er aan toe: ‚Toen leerden we nog van elkaar en nu leren we van computers.™ Met die zin in mijn gedachte kwam de scriptie weer naar voren. Dit gesprek is een kern. Een reden om te handelen en aandacht te besteden aan de gejaagde omgang met de tijd. Bedankt meneer de waarom ik deze scriptie schrijf en waarom ik hier een voorstelling over wil maken. Het is inmiddels 19.41 uur dat ik dit schrijf. Ik merk op dat de tijd snel gaat als ik schrijf. Niet veel later dan de wijze les van de buschauffeur, drukte ik uit automatisme op de stopknop. De volgende halte was het Graaf Ottoplein, mijn bestemming. Net na het druk -ken besefte ik de onpersoonlijkheid van een stopknop recht naast de chauffeur en voegde er nog snel in woorden aan toe. ‚Ik moet dus hier ik de chauffeur.™ ‚Jij ook meneer™, zei hij vriendelijk. Met een snelle pas liep ik naar huis, opende de deur van mijn huis, van mijn kamer, de sluiting van mij rugzak, mijn laptop, mijn scriptiebestand, starten met schrijven, las stukjes terug, was blij nog best veel onthouden te heb -ben. 20.00 NU!
PAGE – 6 ============
1011TIJD‚De onstuitbare gang der dingen van toekomst door het heden naar het verleden™.¹http://nl.wiktionary.org/wiki/tijd ¹TIJD‚Het tempo, de duur, de maat, het ritme, de frasering, en de mate van versnellen of vertragen waarin de dansbeweging plaatsvindt™.²http://www.encyclo.nl/lokaal/10282 ²TIJD‚Een belangrijk structuurelement bij epiek, waarin niet alleen een chro-nologisch tijdsverloop voorkomt, maar waarin volop met tijd ‘gespeeld’ alsook tempowisselingen behoren tot de mogelijkheden die de auteur in dit spel ten dienste staan™.³http://www.encyclo.nl/lokaal/10647 ³TIJD‚Tijd is het verschijnsel waarbij van een gebeurtenis gezegd kan wor-den dat deze na een andere gebeurtenis plaatsvindt. Een gebeurtenis vindt plaats op een tijdstip of moment. De tijd wordt wel gezien als een opeenvolging van tijdstippen. Daarnaast kan bepaald worden hoe-veel tijd een gebeurtenis na een andere plaatsvindt. Het betreft dan de tijdsduur tussen twee tijdstippen. Tijd is het begrip waarmee deze volgorde en duur worden beschreven. Tijd kan na hoogte, breedte en https://nl.wikipedia.org/wiki/TijdTIJD‚Naast het verschijnsel van de lineaire, kwantitatieve en meetbare (klok)tijd, is tijd ook een ervaring van elk subject die op een unieke eigen kwalitatieve wijze beleefd wordt. Zie ook: tijdsperceptie.tijdslogica onderzocht. Dit zijn formele logische systemen die het be-grip tijd formaliseren. Een veel diepgaander begrip van tijd, causaliteit en snelheid waarmee informatie zich kan verplaatsen, verwierf Albert https://nl.wikipedia.org/wiki/Tijd
PAGE – 8 ============
1415Ik spreek met Karla Isidorou, oud klasgenoot en nu student Fine Art aan ArtEZ. Zij wordt binnen haar opleiding aangedrongen tot verve -ling. Kom naar school, ga in een studio zitten, maar verveel je. Verve -len is dus bijna een actieve staat zoals ik van Karla begreep. Vervelen is niet hangen en een beetje afwassen. Vervelen kan ook een bewuste keuze zijn. Vervelen is tijd vrij plannen om niks te doen. Ik geniet van een vol leven maar hunker soms naar wat lucht, wat leegte. Tege -lijkertijd plan ik mijn tijd vol zodat ik deze niet nutteloos voorbij laat gaan. Tijd waarin ik vrienden zou kunnen onderhouden, tijd waarin ik dit niet doe dan heb ik een onvoldaan gevoel. Dan sijpelt de gedachte naar boven wat ik met deze ‚verspilde™ tijd had kunnen doen. Dit on -voldane gevoel zie ik ook om me heen, in mijn derde jaarsvoorstelling ‚Millennials™ kwam dit meermaals te sprake. De voorstelling maakte ik met acht mede Millennials, een naam die wordt gebruikt om onze ge -neratie aan te geven. Een generatie geboren tussen begin jaren tachtig en eind jaren negentig. Binnen onze generatie heerst een druk om veel te doen, om unie -ke, bijzondere activiteiten te ondernemen. Om veel mensen te spreken en te onderhouden en vooral om niks te missen. Voor deze voorstelling was één van mijn bronnen Dirk de Wachter, psychiater en schrijver. Hij signaleert deze maatschappelijke tendens ook. ‚Fast, short en kicking™ is iets waar we naar verlangen en waar we tegelijkertijd aan onderdoor gaan, als we De Wachter mogen geloven. Tijdens het lezen van zijn boek ‚de wereld van De Wachter™ weerklinkt de stem van mijn vader, die zich zou herkennen in de woorden van De Wachter. Wanneer ik met mijn vader in gesprek raak over onze generatie klinkt meermaals de zin ‚Bij jullie moet ook altijd alles maar leuk zijn™. Met ‚jullie™ doelt hij op Nederlandse jongeren en met ‚leuk™ doelt hij op het reislustige, op het alsmaar drankjes doen en op het aspect dat ‚leuk™ voor velen de belangrijkste motivatie is om een studiekeuze te maken. Mijn vader pleit ervoor dat het leven niet altijd ‚leuk™ hoeft te zijn, Dirk de Wach -ter pleit voor een beetje ongelukkig zijn. Mijn vader richt zich veelal op jongeren, mede door zijn drie zoons maar ook zijn baan als docent in het onderwijs. Dirk de Wachter trekt het breder, ‚jeugd™ is enkel een hoofdstuk van zijn boek. En zo zie ik het ook. Ook mijn vader zie ik op zijn vrije zaterdag zoeken naar invul – TOT DE TIJD? Na zijn al krantlezende ontbijt om 08.00 uur als eerste zijn winkel -wagen vol bij de plaatselijke supermarkt, gewielrend, zijn resultaten gedeeld via Strava. Dat is een app die de tijd, afstand en route van -hakt, de kachel aangestoken en als het even kan een uitgesteld klusje afgestreept om vervolgens na het avondmaal bij het zes uurjournaal al knikkebollend in slaap te vallen. Het indelen van tijd is dus niet en -kel een generatieprobleem, het gaat de hele maatschappij aan. Een -taat. Hierdoor lijkt de tijd als maar sneller en sneller te gaan. Soms verlang ik terug naar mijn kindertijd. De invulling van mijn tijd werd voor me ingedeeld. Ik deinde mee op de voor mij bepaal -de tijd. Ik werd in bed gelegd en na een kabouterkusje ingestopt, mijn dromen namen de tijd over en dan hoorde ik een stem van een van mijn ouders dat ik wakker mocht worden. De dag werd door hen ingedeeld, ik hoefde hem alleen maar te leven. Gaandeweg werd mij langzaam geleerd om om te gaan met de tijd. Ik kreeg een eigen digitale kleurenwekker. Zo blij als ik daar toen mee was, zo treurig als ik nu kan worden van de wekfunctie van mijn smartphone. Langzaam werd ik eigenaar van mijn eigen tijd. Ik kwam erachter dat ik net iets meer tijd nodig had om een pagina te lezen dan mijn klasgenootjes. Ik kwam erachter dat je ook prima kunt avondeten om 19.00 uur in -kaartje hangt, toen ik als twaalfjarige jongen 2.52,- euro kreeg voor een uur gladiolen plukken. Ik kwam erachter dat tijd kan eindigen, toen mijn opa overleed. Ik kwam erachter dat je zelf kan bepalen dat jouw tijd eindig is, toen in mijn omgeving iemand de dood verkoos bo -ven het leven. Ik kwam erachter dat ik mijn tijd liever besteedde aan repeteren voor de weekviering dan aan wiskunde. Ik kwam erachter dat ik keuzes moest maken in ‚wat te doen™ met mijn tijd. Aangezien je niet naar zowel het feestje van je beste vriend, als dat van je neefje kan gaan. Het lijkt misschien een vergezochte vergelijking maar ik zie een verband tussen de rust die ik ervaarde als kind met een vorm van rust die ik ervaar binnen het theater. Tijdens een voorstelling lukt het
PAGE – 9 ============
1617me soms om de tijd even te vergeten. Ik geef me over aan de tijd. Ik geef mijn tijd aan de makers die hem voor me hebben ingevuld. Die hun stukje tijd hebben vormgegeven op zo™n manier dat ik het op mijn een stukje vormgegeven tijd. Tijd die je met andere (medepubliek en performer) ervaart. Op een gekke manier zou je dus een vergelijking kunnen leggen tussen mijn verlangen kind te zijn, waar de tijd voor me wordt inge -deeld, met het bevredigende gevoel van een voorstelling waarin ik de tijd eventjes vergeet. Er zijn een aantal theaterervaringen gedurende de afgelopen vier jaar die veel indruk op mij hebben gemaakt. Ze heb -ben me weten te raken, anders doen laten kijken naar mijn omgeving en me laten inzien wat een omvangrijk vak theater is. Drie voorstel -lingen, die mij hebben geïnspireerd en sterk verband houden met tijd, zal ik meenemen in de scriptie.Ik zat in de eerste van de opleiding Docent Theater. Als onderdeel van Studium Generale volgde ik een workshop bij Petra Ardai theaterma -ker bij TG Space. SPACE; ™Het internationale documentaire theater van SPACE begeeft speelse manier aan het denken gezet via interactieve en multidis-ciplinaire projecten, meestal in de publieke ruimte. SPACE vertrekt altijd vanuit de ‚politiek van het persoonlijke™ en vraagt zichzelf en het publiek: ‚Wat als dit met ons zou gebeuren? Wat zouden wij doen in die situatie? Omvangrijke onderwerpen worden met humor en zelfspot menselijk gemaakt. Het brengen van een plaatsgebonden voorstel-ling zet het onderwerp direct in de maatschappij. Het publiek wordt altijd betrokken in een belevenis waarbij de fysieke prikkels van tijd en ruimte hen uitnodigt om een intieme verbinding te maken met de Het centrale thema van deze editie van Studium Generale was ‚De Grote Geheugen Show™. De workshop was een poging om vanuit de bril van de toekomst het heden te benaderen. Helaas is een groot deel van deze workshop van drie jaar geleden uit mijn geheugen gewist. Wat me het meest is bijgebleven en wat tevens de grootste relevantie 13 februari 2015THE CLOUD TG SPACE Afb. Trappen van het Rozet in Arnhem
PAGE – 10 ============
1819heeft voor deze scriptie, was de iets ingekorte performance ‚The Cloud™ Ik krijg een futuristisch ogende koptelefoon aangereikt, de performers zijn netjes gekleed in grijze pakken. Met mij krijgen nog zo™n vijftig an -dere medepublieksleden zo™n zelfde koptelefoon. Ik hoor muziek door de koptelefoon en ik neem plaats, net langs de een introductietekst. (Ik wil je aanraden om de gehele introductie te beluisteren en het bijbehorende beeld te bekijken op de site van TG Space, dit zal het minuten van je tijd kosten. Dit is wel een compilatie opgenomen bij de volledige variant van de voorstelling). ‚Het museum is gesticht in het jaar 2038 in vrede nummer 28, slechts 28 jaar na de beslissing van de mensheid waarmee de catastrofe werd afgewend.™ ‚Nu in 2060 is het een monument voor een monument.™ ‚Het is een authentieke beschrijving van hoe de mens er aan toe was op het moment van de beslissing.™ 9Zo begon de tekst, langzaam werd mij duidelijk dat ik mijn omge -ving moest aanschouwen als zijnde een museum. Een soort openlucht museum zoals het Nederlands openlucht museum te Arnhem, waar je mee wordt genomen door een gereconstrueerd Nederland van 19e en 20ste eeuw. Alleen was het dan nu het binnengedeelte van het muse -um, dat je vanuit 2060 meenam naar de jaren van voor de beslissing in 2010. Deze perceptie, of denkwijze had even nodig maar gaande – -heen door de 2060 bril. Door de ramen achter mij, zag ik een balkon -netje met daaraan hangend fel gekleurde bloembakken. Het was alsof ik ervan vervreemd was geraakt. Alsof je voor het eerst iets meekrijgt van een uitheemse cultuur. -um met het bijbehorende buitengedeelte onderdeel was van het mu -seum. Alle mensen die we langs zagen komen, waren getraind/gepro -grammeerd in het zo precies mogelijk reconstrueren van het handelen van de mensen van voor de beslissing. Aan de koptelefoons van de performers waren microfoons verbonden die in contact stonden met de koptelefoons van het publiek waardoor ze met ons konden com -municeren. Om ons een beeld te geven van de mensheid van voor de beslissing stelden ze vragen aan de getrainde, gereconstrueerde mensen die de trappen van het museum afdaalden. Even ter verduidelijking, dit waren uiteraard geen acteurs maar Petra Ardai, die zelf ook performer was in de voorstelling (zie de af -beelding), stopte één van de voorbijgangers die wat verbaast opkeek, mede omdat er vijftig man publiek met een futuristisch ogende kop -telefoon, hem verwachtingsvol aanstaarden. ‚Mag ik u wat vragen?™ vroeg Ardai. Hij antwoordde iets in de trant van ‚nee sorry, ik heb haast, moet de trein halen™ en liep verder. Petra Ardai speelde hier op dit is een typisch voorbeeld van het doen en laten van de mensen van voor de beslissing, deze acteur zat uitstekend in zijn rol. Hij was nogal schuw. Het was zeker geen gewoonte in deze tijd om uit het niets een vreemde aan te spreken. Vandaar dat dit een veel voorkomende reac -tie was vroeger. Daarnaast was hij ook zeer gehaast zoals u wellicht merkte, ‚haast™ was een principe destijds waar veel mensen last van hadden, dit kwam mede door het systeem dat mensen ‚geld™ noemde in combinatie met het systeem ‚tijd™. Dit leverde destijds nogal eens stress op. ‚Stress™ was een onjuiste verhouding van het indelen van het systeem ‚tijd™. Oh ja en een ‚trein™ was een vervoersmiddel waar -mee men zich in lange rijtuigen over ijzeren rails door het landschap kon verplaatsen.™ Na nog wat voorbeelden eindigde het binnengedeelte van de rond -leiding door het museum. Het buitengedeelte mochten we op eigen gelegenheid verkennen. Er werd ons verzocht onze koptelefoons in te leveren en via de trappen en de draaideur naar buiten te gaan of nog op eigen gelegenheid wat door het museum binnen te wandelen. Maar ‚Voordat we het openlucht museum betreden moeten we u waarschu-wen dat sommigen zich eventueel onprettig zullen voelen tijdens het
PAGE – 11 ============
2021herleven van het verleden en het voor de geest halen van de tijden van voor de beslissing. Vaak voorkomende klachten zijn: duizeligheid, ontreddering, misselijkheid of puur onbegrip. Dat betreuren wij, maar het verleden was pijnlijk, en bedenkt u zich wel u hoeft deze ervaring maar een uur te doorstaan. Terwijl uw voorouders die hun hele leven lang moesten ondergaan. Wij wensen u een plezierige tocht. U betreed nu het verleden.™ 10 Bij de volledige variant van de performance, is dit het moment waarop de nooduitgangdeuren van een theaterzaal worden geopend en waar -op de voorstelling zich voortzet al wandelend door de stad waar de voorstelling zich op dat moment voltrekt. In de verkorte versie was dit dit hield dus in dat je je koptelefoon in kon leveren en kon gaan, de vrij lang vast. Ik was in 2060 en liep de trappen af van een museum, ik stond in een draaideur met acteurs uit het museum. Vlak buiten het museum lag een groot aardvarken, er klonken toeters en trommels, een fanfare speelde typische muziek van voor de beslissing. Ik gnif -felde in mezelf. ‚Wat een bijzonder stel mensen dacht ik™. Ik liep verder door het openlucht museum. Overal om me heen stonden teksten die me verwonderde als ‚mega sale™ of ‚Nu, hard broodje gerookte kipsa – liepen veel verschillende mensen met allerlei verschillende tasjes in hun handen. Ik was voyeur van de werkelijkheid. Ik bekeek Arnhem door een nieuwe bril. Een bril die mij was opgezet door TG Space. Ik gniffelde, ik was enthousiast. Theater had iets in me aangewakkerd. Als ik dit gevoel kan bereiken met theater, dan wil ik zeker theatermaker wor -den. 11, 12Aftermovie De Grote Geheugen Show (ArtEZ Studium Genera-le), door William van GiessenFebruari 2015 / Screenshot: 2http://www.tgspace.nl/over-ons/?lang=nl 8Theatergroep Space: The Cloud (NL), Mei 2010, van af 00:08 tot 1.21 seconden, https://www.youtube.com/watch?v=6BfONfSss14 9Theatergroep Space: The Cloud (NL), Mei 2010, van af 01:27 tot 02.20 seconden, https://www.youtube.com/watch?v=6BfONfSss14 10The Cloud (full registration) by Tg Space Part 1, https://vimeo.com/18758004 11http://www.tgspace.nl/the-cloud-2/?lang=nl 12
19 KB – 39 Pages