Sep 10, 2010 — Waarom vele slachtoffers van seksueel misbruik als kind gezwegen hebben en pas erg laat in Heeft dat ook nog met dat misbruik te maken?
38 KB – 200 Pages
PAGE – 1 ============
Verslag activiteiten Commissie voor de behandeling van klachten wegens seksueel misbruik in een pastorale relatie (onafgewerkt wegens in beslagname op 24 juni 2010) 19 april 24 juni 2010 10 september 2010 Pro f. Peter Adriaenssens, voorzitter C OMMISS IE VOOR DE BEHANDELING VAN KLACHTEN WEGENS SEKSUEEL MISBRUIK IN EEN PAST ORALE RELATIE O NDER VOORZITTERSCHAP VAN PROF . DR . P ETER A DRIAENSSENS
PAGE – 3 ============
3 We dragen dit verslag op aan alle slachtoffers die de moed hadden de Commissie het voordeel van de twijfel te gunnen, de kans te geven aan te tonen dat ze met open agenda, gewetensvol, beslist en onafhankelijk te werk zou gaan. Nadat al het materiaa l in beslag genomen werd, hadden we kunnen verder doen met wie dat nog wenste. Maar dat was naar ons gevoel niet eerlijk. We voelden ons verbonden met ieder konden verz ekeren dat ieder slachtoffer zelf kon beslissen welke hulp gewenst was. Die basisveiligheid was niet meer aanwezig, dus stopten we. Met dit verslag willen we de herinnering aan al deze getuigen een plek in de geschiedenis geven. Ook al is dit verslag onaf . Het is maar een brok uit het leven van velen. De 124 verhalen geven een lezing van waarheid. Zelfs wie seksueel misbruik in de Kerk als realiteit neemt, kan zich met moeite voorstellen wat kinderen meemaakten. Dit verslag wil K erk, Justitie , slachtoffer s en zorgverlening aansporen niet op te geven. Uit een crisis kan beter werk voortkomen. De commissieleden willen zich dan ook verontschuldigen bij wie haar een levensverhaal toezond. Ook al waren we beslist sterk werk te leveren, we hebben onderschat dat het moeilijk te vertrouwen was dat we zelf toezicht hielden op een correcte uitvoering van de afspraken met Justitie . Welke vorm een nieuw initiatief ook heeft, het zal hier een gepast antwoord op moeten uitwerken. We dragen het verslag in het bijzonder op aan de moed van het slachtoffer waarmee alles begon, op 23 april. Een man van veertig die durfde getuigen over seksueel misbruik, tegen alle hiërarchie in, het dwong respect af, het gaf een onbekende massa plots een stem. Peter Adriaenssens, Franci ne Bernaert, Monique Bastin, Carine Decock, Patrick Degrieck, Karlijn Demasure, Nancy de M ontpellier, Ernest Fortemps, Hadelin Hainaut, Lies Hayen, Ann i e Jansen, Magda Journée, Kathleen Martens, Jean – Pierre Schouppe, Roger Van Grembergen
PAGE – 5 ============
5 Inhoudstafel 1. Getuigenissen van slachtoffers .. .. .. . 9 2. Slachtoffers, plegers & cijfers .. .. .. 114 Aanmelding via telefoon/brief/mail .. .. .. 114 Totaal aantal slachtoffers/plegers .. .. .. 114 Hoe oud zijn slachtoffers op dit moment? .. .. . 116 Leeftijd slachtoffer bij aanva ng van seksueel misbruik .. .. 118 Dader in leven/overleden .. .. .. . 120 Priester/pater .. .. .. .. .. 120 In welke jaren gebeurden de feiten .. .. .. 121 Tijdslijn van binnen komen van de aanmeldingen .. .. .. 122 Zelfmoordcijfers .. .. .. 124 3. Seksueel crimineel gedrag: impact van seksueel misbruik in de pastorale relatie & de ontwikkeling van een werkmodel voor de Commissie .. .. .. 126 Overlevers: mensen vol tegenstellingen .. .. . 126 De giftige cirkel: seksueel misbruik van jongeren tast twee fundamenten aan van iedere menselijke relatie: basisvertrouwen en veiligheid .. .. . 127 Seksueel misbruik in de kindertijd wordt herinnerd door het lichaam .. . 127 Het impact hiervan op de relatie met partner, gezin .. .. 128 Waarom vele slachtoffers van seksueel misbruik als kin d gezwegen hebben en pas erg laat in hul leven getuigen .. .. .. .. . 128 Daders, ouders van slachtoffers, onderwijsmodellen: wat slachtoffer als kind de mond snoert 129 1. Angst wegens nabijheid van de dader .. .. . 129 2. Angst om niet geloofd te worden .. .. 129 3. Angst voor negatieve gevolgen voor zichzelf .. .. 129 4. Negatieve gevolgen voor het gezin .. .. 130 5. Angst voor gevolgen voor de dader .. .. .. 130 Seksueel misbruik door geestelijken: een combinatie van machtsmisbruik, gebrek aan empathie, het alibi van priesterschap om daderschap te maskeren .. . 130 Het zw ijgen, het verplaatsen, het negeren: aanwijzingen voor het incestueuze niets doen in de kerk .. .. .. .. 131 Het principe van de waarheid – en verzoeningscommissie .. 132 Interne deontologische code voor de medew erkers van de Commissie .. .. 135 Hoe werkt de Commissie? .. .. .. 135 A. Naar het slachtoffer toe .. .. .. .. 135 1. De voorbereiding van het gesprek met het slachtoffer: het gebruik van een f ormulier . 135 2. Een welkom beleid aan het slachtoffer: uitnodiging tot ontmoeting. .. 136 B. Naar de dader toe .. .. .. 136 1. Voorgesprek .. .. .. 136
PAGE – 6 ============
6 a. Ve rloop van gesprek in de Commissie .. .. .. 136 b. Wat bij tegenspraak? .. .. .. 137 c. Tweede gesprek met pleger .. .. 137 d. Individuele hulpverlening .. .. . 138 1. E en netwerk pastorale hulpverlening .. .. .. 138 2. Een netwerk traumahulpverlening .. .. . 138 e. De ontbrekende schakel: Lotgenoten ontmoeting .. 139 f. Hoe ging de Commissie te werk me t de dossiers? .. . 139 1. De crisisfase: 24 april 15 mei 2010 .. .. . 139 2. Fase 2: half mei – 24 juni .. .. 139 A. De ontwikkeling van een onderzoekinstrument .. .. 139 B. De praktische organisatie om slachtoffers en plegers te zien .. 140 C. Samenspel tussen subteams en vergadering volledige commissie 140 D. Synthese, brieven, adviezen .. .. . 141 E. Rapport van de Commissie .. .. 141 F. Hoe dacht de Commissie de vraag van de verantwoordelijkheid te benaderen? 141 4. De werkzaamheden van de Commissie op tijdslijn .. .. .. 145 5. Adviezen .. .. .. .. 150 Algemeen .. .. .. .. 150 Naar Kerk .. .. .. .. 150 6. Bijlagen .. .. .. .. .. 155 Bijlage 1: Aangife aan de Commissie voor de behandeling van klachten over seksueel misbruik in de pastorale relatie .. .. .. . 155 Bijlage 2: Opdrachtverklaring van de commissie .. .. 158 Bijlage 3: Leden van de Commissie voor de behandeling van klachten wegens seksueel mi sbruik in een pastorale relatie .. .. .. .. 160 Bijlage 4: Contract Justitie .. .. .. 161 Bijlage 5: Persberichten .. .. .. . 163 Bijlage 6: Persconferentie n.a.v. het ontslag van de bisschop van Br ugge .. .. 177 Bijlage 7: Statuten .. .. .. 180 Bijlage 8: Reacties .. .. .. . 184 Bijlage 9 : Aantal diocesane priesters / Nombre des prêtres diocésains .. .. 199
PAGE – 9 ============
9 1. Getuigenissen van slachtoffers In mijn geval gaat het over verjaarde feiten die zich afspeelden in en rond de Humaniora xxxx te xxxx door de godsdienstleraar A, een pater die uitgetreden en gehuwd was ondertussen . Ik hoop dat u mijn verhaal wil beluisteren en me wil bijstaan in mijn melding. Ik zou uiteraard graag willen weten of er nog klachten van andere vrouwen over dezelfde persoon zijn binnen gekomen. Ik denk alvast aan 1 iemand waarvan ik het vermoeden heb d at ook zij slachtoffer is geweest (xxxx). Na jarenlang zwijgen en worstelen met het misbruik, dat ik tijdens mijn jaren Humaniora meemaakte, (1974 – 1980) besloot ik enkele maanden geleden toch de Commissie A. op de hoogte te stellen van de gebeurde feiten media kwam, was de spanning voor mij onhoudbaar. Alleen mijn 3 zussen, zijn op de hoogte van het seksueel misbruik. Tevens mijn huidige partner en oudste zoon die voor arts studeert, heb ik vorig jaar de feiten verteld. Ik werd vanaf mijn 13 jaar tot ongeveer mijn 16 jaar door de leraar godsdienst, A misbruikt. Hij had Ik voelde mij werd dat een relatie die zich situeerde in de pedofilie, kind – volwassen machtsverhouding. Ongezond en bindend, belastend en dwingend, het was alsof hij me steeds i n zijn macht had en ik kon niet anders dan daar op ingaan. Beangstigend hoe ik hem idealiseerde en alles tolereerde. De stress mij totaal afhankelijk van hem (hij alleen begreep die problemen! En op de duur kon ik alleen bij hem terecht!). Of was het van zijn emotionele onvolwassenheid als man?? Ik was in elk geval nog onvolgroeid en droeg hem mee in mijn kinderlijk lichaam en nu nog steeds in mijn volwassen ge worden vrouwenlichaam. Op de speelplaats verzocht hij mij meestal met een speciale blik mee te ten de schooluren, dat zich bezighield met alternatieve misvieringen bij de congregatie A te xxxx. Op deze manier creëerde hij meer mogelijkheden om mij te ontmoeten. Hij bracht mij ook vaak naar huis in zijn rode geit, met steeds een tussenstop ergens in een dreef kort bij mijn ouderlijk huis. handen over zijn gezwollen penis in de wit – zwart geruite broek, zijn opgewonden kussen met de irriterende stoppelbaard, mijn mond rood en geïrriteerd. Mijn zus xxxx zegt nu dat ze toen al wist dat hij een pedofiel was. Mijn zus xxxx vertelde me dat ze indertijd, niet alleen door mi jn zussen, maar ook door mijn klasgenootjes. Ik voelde mij tijdens zijn lessen godsdienst (ja, ook seksuele opvoeding kregen wij van hem ), tja, bijna springend e met leeftijdsgenoten, die iets voelden?, te luisteren naar de professionele leraar die deed alsof er niets was tussen ons. Tegelijk was het verbodene tussen A en mijzelf, tri llend aanwezig in de klas. Het was allemaal zeer verwarrend voor mij, juist omdat ik geïsoleerd kwam te staan in mijn klas, die slechts 14 leerlingen telde (Latijn – wiskunde). Ik probeerde mij te richten op de leerlingen uit de Latijn Griekse, waar ik be vriend werd met 2 meisjes. Maar ook daar werd ik niet echt aanvaard of geïntegreerd in de klasgroep. Ik was de vreemde eend, nergens bijhorend, soms uitgejouwd door 2 leerlingen van mijn klas die het waarschijnlijk door hadden: hahahaha, jij bent het lief van de A, geef maar toe, je bent zo goede vriendjes met de A Er werd echter nooit serieus over gepraat en inwendig was h et bij mij een tijdbom. Mijn klasgenoten vonden tijdens een bezinningsweekend dat ik te weinig met hen in relatie wilde staan, dat ik erbuiten
PAGE – 10 ============
10 voorbije d ecennia al enkele malen een klas bijeenkomst. Ik gaf elke keer aan dat ik niet kon komen, hoewel ik vanbinnen schreeuwde om een moment van waarheid te kunnen scheppen. Als loutering. Ik ben nu bijna 50 jaar, nog steeds durf ik vroegere klasgenoten niet te ontmoeten. Volgens mij zijn er indertijd ook zeker leraren geweest die het hebben opgemerkt. Er werd toen niets gecommuniceerd over wat zich afspeelde. Enkele opmerkelijke herinneringen, die misschien aangeven dat het moet gezien of geweten zijn: Meneer B vader in de oudervereniging gezegd. Op zijn beurt nam mijn vader mij eens 2 minuten apart in de auto Ik herinner mij ten tweed e dat Meneer C (leraar wiskunde) mij ooit een keer een waarschuwing heeft gegeven. Er is dan nog een vage herinnering dat Meneer D (leraar Griekse cultuur en esthetica) ons eens hje vol gewrongen Ik worstel nog steeds met de gevolgen van dit seksueel misbruik, het voelt aan als eindeloos Ik ben ondertussen gescheiden en heb veel hechtings – en relatieproblemen door alles wat zich heeft opgekropt in mijn l ichaam. Slechte en beladen herinneringen achtervolgen mij dagelijks (ook vaak nachtelijk: nachtmerries, wakker schieten, heel hoog gillen, alles verwoestende kracht voelen die wil hakken in de vertakte, ld af in mijn huidig leven. Ik ben nu voor de de kracht om effectief te schrijven zonder er onderdoor te gaan. Het voelt bevrijdend, ook al weet ik na 35 jaar nog steeds niet wie HIJ precies is (geweest) voor mij, nog minder wat ik betekende voor hem. Ik voel me nu rustiger, minder overspoeld door heftigheid. Ik merk dat ik minder die hunkerende gevaarlijke verslaafde ogen wil zoeken, waarvan ik dacht dat daar l wachten op hem, ik wil niet meer ingaan op dergelijk zuigend gevaar, daar is geen liefde. Zijn liefde was vals. Ik wil geluk leren voelen zonder pijn te lijden. Ik wil gaan lopen als het nodig blijkt. Geen medelijden mee r. Er is dat masker voor mijn raam, die plotse zucht in de kamer die in mij en over mij therapeut werkt en steunt mij op een buitengewoon degelijke en zorgzame wijze. Na lang wikken en wegen wil ik toch als 82 jarige mijn belevenis met een pedofiele priester in het college xxxx te xxxx bekendmaken. In het schooljaar 1941 – 42, toen 13 jaar oud en onwetend, werd ik als intern door dhr A (de B) gegrepen. Hij probeerde z ijn tong in mijn mond te wringen. Ik rukte mij los en liep regelrecht naar dhr u kent mijnheer A toch wel Ik liep zonder toelating weg en ging naar huis – xxxx. Daar kreeg ik door mijn fanatiek katholieke als het nog eens voorvalt, gaan we naar het bisdom Ondanks dit voor mij onbegrijpelijk en abnormaal voorval diende ik nog meer dan een j aar in het college te blijven. Het resultaat van mijn uitslagen waren om ter slechts. In de les van dhr D (de E) vloog ik regelmatig aan de deur, zelfs toen ik beleeft een vraag aangaande de leerstof stelde. Er was een front opgebouwd tegen mij als hopeloo s kind. Het resultaat was 5 jaar strijden tegen mezelf, de maatschappij, en het mij opgedrongen schijnheilig geloof. Ik verhuisde van de ene school naar de andere, zonder te worden begrepen. Uiteindelijk behaalde ik, na de bewustwording van mijn toestand, in de vakschool xxxx als 22 jarige een A2 diploma, dit op 16 – 07 – 1950. Ik durfde daar aan mijn medestudenten nooit mijn ouderdom te zeggen. Toen ik een aantal jaren geleden met mijn 8 jaar oudere broer het toevallig over het college had, dit in het bijzijn van zijn vrouw en de mijne, bekende hij het zelfde te hebben meegemaakt met dhr. F (de G) die priester had het steeds over pietje spelen, en dat met meerdere leerlingen. Ook in xxxx in de les
PAGE – 11 ============
11 Nederlands van dhr. H dienden twee jongens uit xxxx, X en door h em Y genaamd, regelmatig gedurende de les samen als een koppel te dansen. Kunt u zich dat voorstellen met wat idee men het leven moet instappen? Dit alles verklaar ik op mijn woord van eer als echt te hebben moeten beleven. Vandaag leef ik met als doel res pect voor alles en iedereen en weiger ik elke dogma te aanvaarden. Een geloof heeft niet het recht iets te verbieden of te gebieden, het heeft enkel de plicht de mens te leren leven, in de plaats van op een berekende manier te leren geld verdienen. A w as vriend aan huis; hij leidde het xxxx koor, waar mijn broer, die 7 jaar ouder is, in mee zong. Toen ik bijna 12 was, werd het meisjeskoor opgericht. Ik was bij de stichtingsvergadering en stond van bij het begin in leiding op kamp. Hij kwam haast elke zo ndag bij ons eten en vierde alle verjaardagen, elke kerstnacht, elk familiefeest mee; mijn ouders waren soms kookouders op buitenlandse kampen; zij hadden het grootste vertrouwen in hem; hij kwam bij hen op bezoek tot ze naar het rustoord gingen. Hiermee w il ik de sfeer schetsen waarin mijn verhaal kadert, want ik heb lang gedacht dat ik schuld had aan de hele situatie (en die gedachte is zelfs nu nooit ver weg!!) Ik moest mijn 6e Latijnse dubbelen omdat ik een te grote speelvogel was In dat jaar ging m ijn moeder buitenshuis werken en vroeg zij A of hij mij niet wilde helpen met Latijn ‘eten ‘ Het begon met een kus bij het binnenkomen, maar dat vond ik niet abnormaal omdat hij dicht bij ons stond; na het eten begon het strelen en kwam hij seksueel klaar, haast elke dag; gelukkig heeft hij me nooit verkracht. iedereen in het koor wist dat er iets was tussen hem en mij). Hij koppelde mijn man (ook een zanger in het koor) met leugens aan mij, om zichzelf uit de slag te trekken; dat ontdekten we pas later en wij waren ook dan nog zo loyaal naar hem toe dat we hem zelfs toelieten ons te trouwe f) Ik ben me pas jaren later bewust geworden dat hij misbruik maakte van zijn positie en van het vertrouwen dat hij genoot. Schuldgevoelens overspoelden me als ik eraan dacht; ik had het misbruik immers heel mijn humanioratijd toegelaten! Toen ik 36 was h eb ik hem (eindelijk) de deur gewezen; nooit over. Nog later heb ik deze ervaring via andere ingangen (onder andere familieopstellingen) trachten te b enaderen in de hoop dit een plaats te kunnen geven. Toen ik 52 was, werd ik uitgenodigd op zijn jubileumviering Ik heb hem toen een brief geschreven om hem te zeggen dat ik nog niet vergeten was wat hij met mij als kind gedaan had. Ik kreeg nooit een r eactie op mijn schrijven ( niet omdat hij me niet kon bereiken want hij wist dat mijn broer op het bisdom werkte). Toen de paus toegaf dat er priesters waren die kinderen misbruikt hadden, kon ik het pas aan mijn Ik voel geen wraak maar wil niet dat hij nog langer kan rondlopen als een (schijn)heilige, zonder aangesproken te zijn geworden op zijn gedrag in de jaren 60. Ik had niet eerder de moed om zelf aangifte te doen; ik hoopte het te kunnen begraven maar nu ik mensen hoor getuigen over dat wat zij meemaakten, herbeleef ik ook mijn verleden; ik ben blij dat er nu woorden gegeven worden aan onze ervaringen en dankbaar dat we eindelijk erkenning krijgen van de Kerk; omdat de dader ons geen erkenning geeft, konden wij noo it echt geheeld worden; ik hoop nu eindelijk rust te vinden
38 KB – 200 Pages