Maar vliegen heeft ook impact op het klimaat. De luchtvaart moet schoner. Vliegen moet duurzamer worden. Daarom bundelt de luchtvaartsector de krachten met
10 pages

73 KB – 10 Pages

PAGE – 2 ============
De Nederlandse aanpak van een wereldwijde uitdaging Mondiale afspraken worden op zowel Europees als nationaal niveau uitgevoerd. Hierbij bestaat ruimte voor de EU en voor Nederland om (extra) verantwoordelijkheid te nemen en een vooruitstrevende rol te vervullen wat betreft CO 2-reductie in de luchtvaart. Nederland erkent de afspraken die zijn gemaakt binnen de VN-luchtvaartorganisatie ICAO en verkent mogelijkheden om hun doelstelling voor 2050 aan te scherpen. Zo draagt de Nederlandse luchtvaart bij aan de wereldwijde doelstellingen. 2018Het Klimaatakkoord van Parijs is vertaald naar een nationaal Klimaatakkoord. Hierin vallen afspraken over de bijdrage van de binnenlandse luchtvaart en grondgebonden activiteiten. In aanvulling daarop hebben partijen in Nederland ook afspraken gemaakt over de internationale luchtvaart. Op initiatief van Minister Cora van Nieuwenhuizen is de Duurzame Luchtvaarttafel opgericht. 2019-2020 De partijen aan de Duurzame Luchtvaart -tafel stellen ambities en doelstellingen op voor het verminderen van de CO 2-uitstoot door binnenlandse luchtvaart, door luchtvaart vanuit Nederland en op luchthavens. Deze worden vastgelegd in het Akkoord Duurzame Luchtvaart. Vliegen brengt je naar andere werelden. Voor vakantie, familiebezoek, een zakenreis. Maar vliegen heeft ook impact op het klimaat. De luchtvaart moet schoner. Vliegen moet duurzamer worden. Daarom bundelt de luchtvaartsector de krachten met overheid, kennisinstellingen en het bedrijfsleven. Om samen nieuwe doorbraken te realiseren en te voldoen aan het doel van het Akkoord Duurzame Luchtvaart: het terugdringen van de CO 2-uitstoot. Waarom we schoner moeten vliegen ˜˚ ˛˝˙˚˚˘ Voor afkortingen, de˜nities en voetnoten: zie pagina 10 2Nederland dé hotspot voor innovatie in de luchtvaart? Ja, want we hebben hier alles: Ł Sterke samenwerkingskwaliteiten Ł Handelsgeest en ondernemingslust Ł Wereldwijd hoog aangeschreven universiteiten Ł Volop technologische kennis en denkkracht Ł Relevante maakindustrie voor de luchtvaartsector Ł Een van de grootste hub-luchthavens ter wereld Ł Spilfunctie onderzoeksinstellingen (TO2) 2015In het Klimaatakkoord van Parijs spreken alle deelnemende landen samen af dat de aarde niet meer dan 2 graden Celsius mag opwarmen. Het streven is maximaal 1,5 graad. Om dit te bereiken staan er maar liefst 600 doelstellingen in het Klimaatakkoord. Ook Nederland verbindt zich hieraan.

PAGE – 3 ============
Grote ambities 2030Geen CO 2-uitstoot op Nederlandse luchthavens. De CO 2-uitstoot van de internationale commerciële luchtvaart vanuit Nederland moet terug zijn op het niveau van 2005*. 18171614121086420CO2-uitstoot (megaton) Ontwikkeling CO 2-uitstoot van vluchten vanuit Nederland en indicatie bij bereiken van doelen (Bron: Luchtvaartnota) 2050Geen CO 2-uitstoot door binnenlandse kleine luchtvaart en de CO 2-uitstoot van de luchtvaart vanuit Nederland** moet 50˜ (ruim 5 megaton) zijn gedaald t.o.v. 2005. 2070De luchtvaart in en vanuit Nederland mag geen CO 2 meer uitstoten. De luchtvaart moet verduurzamen. Dat maakt de luchtvaartsector zélf mogelijk met maatregelen tot er geen CO 2-uitstoot meer is. CO2-uitstoot Op basis van in Nederland getankte vliegtuigbrandstof CO2-uitstoot zonder duurzame brandstoffen o.b.v. verwachte economische ontwikkeling Akkoord Duurzame Luchtvaart Reductie tot emissieniveau 2005 voor luchtvaart vanuit Nederland Akkoord Duurzame Luchtvaart Reductie van 50% t.o.v. 2005 voor luchtvaart vanuit Nederland Akkoord Duurzame Luchtvaart Nul CO 2-uitstoot als na te streven stip op de horizon voor luchtvaart vanuit Nederland Om de CO 2-uitstoot van vluchten te verminderen en andere CO2-reducerende doelen binnen de gestelde termijnen te halen, is een versnelling hard nodig. 3

PAGE – 4 ============
˜˚˛˝˙ˆˇ˘Zo versnellen we verduurzaming Het Akkoord Duurzame Luchtvaart zet in op maatregelen die de meeste klimaatwinst opleveren en die mondiaal kunnen worden overgenomen. De maatregelen zijn gebundeld in thema™s met eigen doelstellingen en een eigen actieprogramma. Grondgebonden operaties Een luchthaven gebruikt veel energie. Afhandelmaterieel rijdt af en aan. Bussen brengen passagiers van en naar het vliegtuig. Stilstaande vliegtuigen tappen stroom. Er staan gebouwen die gekoeld, verwarmd en verlicht moeten worden, vol computers en andere apparatuur. Doel is dat de grondgebonden operaties van Nederlandse luchthavens vanaf 2030 emissievrij zijn. Tot 2070 zijn daarnaast verschillende aanvullende besparingen mogelijk. Nul CO 2-uitstoot luchthavengebonden gebouwen Nul CO 2-uitstoot grondoperaties Aanpassen van de weg- en energie-infrastructuur Duurzaam taxiën Vlootvernieuwing en retro˚tting Doel is dat 30% van de vluchten van en naar Schiphol in 2030 worden uitgevoerd met de schoonste beschikbare vliegtuigen. Dit kan zijn met nieuwe vliegontwerpen, alternatieve aandrijving en lichtere materialen. Een andere manier om schoner te vliegen is retro˜tting: vliegtuigen renoveren en voorzien van de nieuwste technieken. Tariefdifferentiatie op milieu-impact 30˜ van de vluchten nieuwste en schoonste beschikbare vliegtuigen Nieuwe energie-ef˚ciënte vliegtuigontwerpen Duurzame brandstoffen Schone brandstof is één van de belangrijkste instrumenten om CO 2 in de luchtvaart te reduceren. Nederland heeft met zijn chemische industrie, pijpleidingen, lucht- en zeehavens en kennisinstellingen alles in huis om een voortrekkersrol te spelen op de markt voor duurzame brandstoffen. Doel is dat in 2030 14% van de in Nederland getankte brandstof duurzaam is en in 2050 zelfs 100%. Biokerosine Synthetische kerosine Groene waterstof Afgerond of beschikbaar Afgerond of beschikbaar Afgerond of beschikbaar 4

PAGE – 5 ============
˜˚˛˝˙ˆˇ˘ ˛ ’ Zo versnellen we verduurzaming (vervolg) Hybride elektrisch vliegen Wereldwijd werken innovators aan de ontwikkeling van (hybride) elektrisch aangedreven vliegtuigen. Nederland is hierin een belangrijke proeftuin. In 2030 moet hybride elektrisch vliegen mogelijk zijn met 20 tot 50 passagiers en in 2050 moeten korte-afstandsvluchten volledig elektrisch uitgevoerd kunnen worden. Zodat in 2070 de luchtvaart geen CO 2 meer uitstoot. En meer– Parallel aan de Duurzame Luchtvaarttafel lopen diverse trajecten in Nederland en Europa, die bijdragen aan verduurzaming van de luchtvaart. Denk aan luchtruimherziening voor ef˜ciëntere (o.a. kortere) vliegroutes binnen Nederland, Single European Sky voor ef˜ciënter luchtruimgebruik binnen Europa en het vervangen van korteafstandsvluchten door vervoer per spoor. LuchtruimherzieningSingle European Sky (SES) Modaliteitsverandering naar hogesnelheidsspoor Hybride elektrisch vliegen Korte-afstandsvluchten volledig elektrisch Binnenlandse luchtvaart nul CO 2-uitstoot Afgerond of beschikbaar Afgerond of beschikbaar 5

PAGE – 6 ============
˜˚˛˝˙ˆ ˇ˘ ˛‘ š ˛‘ ‹ ” ˘˛˛ ‚ ” „ Verdere ontwikkelingen Ł In living labs werken studenten en wetenschappers samen aan innovaties om direct te testen en toe te passen in vliegtuigen en op luchthavens Ł Bijdrage aan nieuwe vliegtuigconcepten Ł Elektrotechnische innovaties voor toepassing in vliegtuigen Ł Luchtvaartmaatschappijen kijken met de belangrijkste vliegtuigbouwers wat het potentiële effect is van vlootvernieuwing en retro˜tting Ł 14% bijmengverplichting in 2030 Zo kan de luchthaven eruit zien tussen 2020 en 2030In deze periode ligt de focus op het CO 2-uitstootvrij maken van luchthavens en op het terugbrengen van de CO 2-uitstoot van de internationale commerciële luchtvaart vanuit Nederland naar het niveau van 2005. 6

PAGE – 8 ============
Titel ˜˚˛˝˙ˆ ˇ˘ ˘˛˛ “ Zo kan de luchthaven eruit zien tussen 2050 en 2070Het jaar 2070 is de stip op de horizon: de gehele Nederlandse luchtvaart emissievrij! Vanaf dan zal ook de internationale commerciële luchtvaart vanuit Nederland geen CO 2-uitstoot meer veroorzaken. Verdere ontwikkelingen Ł Groene waterstof als alternatief voor kerosine in de verbrandingsmotor, naast grondstof voor duurzame kerosine Ł Vluchten binnen Europa kunnen volledig elektrisch worden uitgevoerd 8

PAGE – 9 ============
Samen de schouders eronder Om de luchtvaart te verduurzamen is krachten bundelen essentieel. De Nederlandse Luchtvaartsector, bedrijven, overheden en kennisinstellingen spannen zich daarom samen in om de CO 2-footprint van personen en vracht tot nul te reduceren. Daarom is het van belang om reizigers en werkgevers te informeren over het klimaateffect van reizen. Immers: duurzame luchtvaart is een win-win situatie voor mens, klimaat én economie. fi Het Klimaatakkoord van Parijs heeft de mindset veranderd. De luchtvaart gaat daar op volle kracht in mee. Nederland doet waar het goed in is: koploper zijn waar een wereldwijde verandering in de luchtvaart op komst is. De doorbraak zál er komen.fl Cora van Nieuwenhuizen, minister van Infrastructuur en Waterstaat fi De energietransitie in de luchtvaart is een enorme uitdaging. Universiteiten en kennisinstituten bundelen hun krachten om met technologische doorbraken, disruptieve oplossingen te kunnen bieden.fl Henri Werij, decaan van de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek TU Delft Michel Peters, CEO Koninklijke NLR fi Zeker in deze tijd waarin de luchtvaartsector hard wordt geraakt door covid-19, is het cruciaal om onze blik te richten op een duurzame toekomst. Het is onze nieuwe ‚license to operate™ en die omarmen we vol overtuiging.fl Dick Benschop, president-directeur Schiphol Group Pieter Elbers, CEO KLM samenleving kennis publiekprivaat 9

PAGE – 10 ============
Dit zijn de deelnemers aan de Duurzame Luchtvaarttafel die het Akkoord Duurzame Luchtvaart onderschrijven. Disclaimer Alle rechten voorbehouden. De getoonde informatie is met zorg samengesteld. Voor de juistheid en volledigheid zijn de opstellers niet aansprakelijk. Teksten en illustraties zijn gebaseerd op de inhoud van het Akkoord Duurzame Luchtvaart. Genoemde partijen hebben zich middels een inspanningsverplichting verbonden aan het Akkoord Duurzame Luchtvaart. December 2020, versie 1.0 Voetnoten * Internationaal wordt het jaar 2005 aangehouden als referentiejaar voor klimaatdoelstellingen. Het Akkoord Duurzame Luchtvaart sluit daarbij aan. ** Met ‚luchtvaart vanuit Nederland™ wordt bedoeld internationale commerciële luchtvaart vanuit Nederland. De˚nitiesŁ CO 2 : Koolstofdioxide Ł H2 : Waterstof Afkortingen Ł ICAO: International Civil Aviation Organization Ł TO2: Toegepast Onderzoek Organisaties 10

73 KB – 10 Pages